New York, NY – Once firmly established in the United States, the major religious denominations in America took action to proclaim their presence by each building a great house of worship in a major thoroughfare in the country’s most significant urban center – New York City.
The Episcopalians, the American version of the Church of England, made the first imprint with the construction of St. Paul’s Chapel on lower Broadway in 1766 and went on to erect the Cathedral of St. John the Divine, the enormous Romanesque edifice on Morningside Heights, beginning in 1892. Not to be absent from the heart of the city, a decade later they built St. Bartholomew’s Church, a magnificent Byzantine-inspired basilica, on Park Avenue and 52nd St.
The Catholics chose the same general area but on Fifth Avenue between 50th and 51st Street to announce their presence when they began the construction of St. Patrick’s Cathedral, their imposing Gothic temple, in 1910 across from what would later become Rockefeller Center.
The Rockefellers were Baptists and were not about to let their denomination go unrepresented once they made their vast fortune, so in 1926 they financed the construction of the tallest religious structure in America, Riverside Church, on Morningside Heights overlooking the Hudson River.
The Jews made their statement in 1958 with the construction of the Fifth Avenue Synagogue, 12 blocks up from St. Patrick’s.
We Greek Orthodox have taken our time to make our presence felt in the Big Apple, content with our modest Cathedral of the Holy Trinity, some distance from the city’s nerve centers on 74th St., between Second and First Avenues. Over the years, many Greek-American leaders have talked about buying or building a cathedral on Park or Fifth Avenues, now that we have made so much progress in America and achieved the second highest per capita income of any ethnic group. But the talk never went anywhere.
Now, a terrible national tragedy has given us the opportunity to create a great shrine for our faith, and a spiritual memorial to all those who perished on 9/11.
The Church of St. Nicholas that will be built at the heart of Ground Zero replacing the one destroyed on 9/11 will make the most stirring statement that any house of worship has made in the United States in a long time. It will tell America in brilliant visual images what we are, where we come from, and where we are going.
Selecting Santiago Calatrava to design the church was an inspired choice, for he is able to capture in his designs the past and the future in such imaginative ways as to astound both the eye and the mind. There is a small bridge in Athens that he designed over a roadway halfway between the city center and Aghia Paraskevi that at first looks like futuristic spaceship ready to take off from its launching pad but then seems to take the form of an ancient Greek trireme gliding over the Aegean.
A fusion of the past and the future is what characterizes the new St. Nicholas Church. Calatrava has taken his inspiration from some of the great churches in Constantinople in creating his design. The shallow dome will have 40 ribs as does the dome of the Hagia Sophia, and alternating bands of stone at the corners will echo the walls of the Church of the Holy Savior in Chora. But the church will also be constructed in such a way as to create an ethereal effect reminiscent of the more mystical scenes of 2001: A Space Odyssey. This will be achieved by fusing the exterior stone cladding with glass that in the evening hours will create a luminous aura and make the whole church appear to glow from within.
Most of all, St. Nicholas Church will have something entirely its own – what Laurence Durrell called “spirit of place.” The original church, a neighborhood parish built in 1916, was completely buried by the collapse of the South Tower of the World Trade Center on 9/11, the only place of worship destroyed in the terrorist attack. The new church will be built on a platform 25 feet above street level at the end of an open space that will include a non-denominational bereavement center for rest and meditation, a shrine that will attract pilgrims of all beliefs from all over America and the world.
The church and the park area it will crown will become a national destination that some 10 million people are expected to visit every year. That will make St. Nicholas Church at Ground Zero one of the most popular sites in New York City, attracting twice as many visitors as the Metropolitan Museum of Art, for example, and many times more than other churches in the area, including the most majestic cathedrals.
A terrible tragedy has brought us the opportunity to leave our mark on our new-found land and to do it in a way that is worthy of our faith, fitting to the memory of all those who perished on 9/11, and mindful of the promise of Jesus when he said, “My house shall be called a house of prayer for all people.”
Nicholas Gage is a journalist, film producer, and author of seven books including Eleni and Greek Fire.
Του Νίκολας Γκέιτζ
(Γκατζογιάννη)
ΒΟΣΤΩΝΗ. Μόλις εδραιώθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, τα μεγάλα θρησκευτικά δόγματα ανέλαβαν δράση για να διακηρύξουν την παρουσία τους χτίζοντας μεγαλοπρεπείς χώρους λατρείας σε μια από τις μεγάλες λεωφόρους στο πιο σημαντικό αστικό κέντρο της χώρας – τη Νέα Υόρκη.
Οι Επισκοπελιανοί, η αμερικανική εκδοχή της Εκκλησίας της Αγγλίας, ήταν οι πρώτοι που κατασκεύασαν την εκκλησία του Αγίου Παύλου στο κάτω μέρος του Broadway το 1766 και στη συνέχεια, το 1892, άρχισαν να δημιουργούν τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, το τεράστιο Ρωμανικό οικοδόμημα στο Μorningside Heights.
Για να μην είναι απόντες από την καρδιά της πόλης, όμως, μια δεκαετία αργότερα έχτισαν την εκκλησία του Αγίου Βαρθολομαίου, μια υπέροχη Βασιλική εμπνευσμένη από το Βυζάντιο, στη Λεωφόρο Παρκ και την 52η οδό.
Οι καθολικοί επέλεξαν την ίδια περίπου περιοχή, για να δηλώσουν την παρουσία τους, και στην Πέμπτη Λεωφόρο μεταξύ 50ής και 51ης Οδού άρχισαν το 1910 την κατασκευή του Καθεδρικού του Αγίου Πατρικίου, του επιβλητικού γοτθικού ναού τους, απέναντι από αυτό που αργότερα θα γινόταν το Rockefeller Center.
Οι Ροκφέλερ ήταν Βαπτιστές και δεν είχαν σκοπό να αφήσουν το δόγμα τους χωρίς παρουσία, από τη στιγμή που έκαναν την τεράστια περιουσία τους, και έτσι το 1926 χρηματοδότησαν την κατασκευή του υψηλότερου θρησκευτικού κτιρίου της Αμερικής, το Riverside Church, στο Morningside Heights με θέα στον ποταμό Hudson.
Οι Εβραίοι έκαναν αισθητή την παρουσία τους το 1958 με την κατασκευή της Συναγωγής τους στην 5η Λεωφόρο, 12 οικοδομικά τετράγωνα πάνω από τον ναό του Αγίου Πατρικίου.
Εμείς, οι Ελληνες Ορθόδοξοι δεν βιαστήκαμε να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας στο Μεγάλο Μήλο, με τη δημιουργία του μετριοπαθή Καθεδρικού Ναού της Αγίας Τριάδας, σε κάποια απόσταση από τα νευραλγικά κέντρα της πόλης στην 74η Οδό, μεταξύ της Πρώτης και της Δεύτερης Λεωφόρου.
Κατά καιρούς, πολλοί Ελληνοαμερικανοί ηγέτες έχουν κάνει λόγο για την αγορά ή την οικοδόμηση ενός Καθεδρικού Ναού στη Λεωφόρο Παρκ ή την Πέμπτη Λεωφόρο, τώρα που έχουμε κάνει τόσο μεγάλη πρόοδο στην Αμερική και πετύχαμε να έχουμε το δεύτερο υψηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα από όλες τις εθνοτικές ομάδες. Ωστόσο, οι συζητήσεις δεν κατέληξαν πουθενά.
Τώρα, μια τρομακτική εθνική τραγωδία μας έδωσε την ευκαιρία να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο λατρευτικό χώρο για την πίστη μας, και ένα πνευματικό μνημείο για όλους εκείνους που έχασαν τη ζωή τους την 11η Σεπτεμβρίου του 2001.
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που θα κατασκευαστεί στην καρδιά του Ground Zero σε αντικατάσταση εκείνης που καταστράφηκε την 11η Σεπτεμβρίου, θα αποτελέσει την πιο ηχηρή παρουσία χώρου λατρείας που έχει γίνει στις ΗΠΑ εδώ και ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Θα διακηρύξει στην Αμερική μέσα από εξαιρετικές οπτικές εικόνες τι είμαστε, από πού ερχόμαστε και πού πηγαίνουμε.
Η επιλογή του Σαντιάγκο Καλατράβα να σχεδιάσει την εκκλησία ήταν μια εμπνευσμένη κίνηση, καθώς ο συγκεκριμένος αρχιτέκτονας είναι σε θέση να συλλάβει στα σχέδιά του, το παρελθόν και το μέλλον με τέτοιους ευφάνταστους τρόπους που μπορούν να καταπλήξουν, τόσο το μάτι, όσο και το μυαλό. Υπάρχει μια μικρή γέφυρα στην Αθήνα που σχεδίασε ο ίδιος αρχιτέκτονας πάνω από ένα δρόμο που ενώνει το κέντρο της πόλης με την Αγία Παρασκευή. Εκ πρώτης όψεως μοιάζει με ένα φουτουριστικό διαστημόπλοιο έτοιμο να απογειωθεί από εξέδρα εκτόξευσης. Ωστόσο, με μια δεύτερη ματιά η γέφυρα παίρνει τη μορφή μιας αρχαίας ελληνικής τριήρους που γλιστρά πάνω το Αιγαίο.
Μια μίξη του παρελθόντος με το μέλλον είναι αυτό που χαρακτηρίζει τη νέα εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Ο Καλατράβα έχει εμπνευστεί από κάποιες από τις σπουδαίες εκκλησίες στην Κωνσταντινούπολη για να δημιουργήσει το σχέδιό του. Ο ρηχός τρούλος της θα έχει 40 ραβδώσεις όπως και ο τρούλος της Αγίας Σοφίας, και εναλλασσόμενες ζώνες λίθων στις γωνίες θα θυμίζουν τους τοίχους της εκκλησίας του Σωτήρος στη Χώρα. Ωστόσο, η εκκλησία θα είναι χτισμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργεί ένα αιθέριο αποτέλεσμα που θα θυμίζει τις πιο μυστικιστικές σκηνές του «2001: A Space Odyssey». Αυτό θα επιτευχθεί τοποθετώντας γυαλί στην εξωτερική πέτρινη επένδυση, έτσι ώστε τις βραδινές ώρες να δημιουργείται μια φωτεινή αύρα που θα κάνει ολόκληρη την εκκλησία να φαίνεται πως λάμπει από μέσα.
Πάνω απ’ όλα η εκκλησία του Αγίου Νικολάου θα έχει κάτι το εντελώς δικό της – αυτό που ο Lawrence Durrell χαρακτήρισε ως «πνεύμα του τόπου». Η αρχική εκκλησία, μια ενορία γειτονιάς που χτίστηκε το 1916, θάφτηκε κυριολεκτικά κάτω από τον Νότιο Πύργο του Παγκοσμίου Εμπορικού Κέντρου – ήταν ο μοναδικός χώρος λατρείας που καταστράφηκε από το τρομοκρατικό χτύπημα. Η νέα εκκλησία θα κατασκευαστεί σε μια πλατφόρμα 25 πόδια πάνω από το επίπεδο του δρόμου, στο τέλος ενός ανοικτού χώρου που θα περιλαμβάνει ένα μη-θρησκευτικό κέντρο πένθους για ξεκούραση και περισυλλογή, ένα ιερό που θα προσελκύει προσκυνητές από όλα τα δόγματα από όλη την Αμερική και τον Κόσμο.
Η εκκλησία και ο χώρος του πάρκου που θα καταλαμβάνει θα αποτελούν έναν εθνικό προορισμό για περίπου 10 εκατομμύρια ανθρώπων κάθε χρόνο. Αυτό θα κάνει τον Αγιο Νικόλαο στο Ground Zero (Σημείο Μηδέν) έναν από τους πιο δημοφιλείς χώρους στην πόλη της Νέας Υόρκης προσελκύοντας σχεδόν τους διπλάσιους επισκέπτες από ό,τι το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (επί παραδείγματι) και πολύ περισσότερους σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη εκκλησία στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των πιο μαγευτικών Καθεδρικών Ναών.
Μια φοβερή τραγωδία μας έδωσε την ευκαιρία να αφήσουμε το σημάδι μας στη νέα μας πατρίδα και να το κάνουμε με έναν τρόπο που είναι αντάξιος της πίστης μας και κατάλληλος για τη μνήμη όλων αυτών που χάθηκαν την 11η Σεπτεμβρίου. Και όλα αυτά έχοντας στο μυαλό την υπόσχεση του Ιησού: «Ο Οίκος μου θα πρέπει να θεωρείται οίκος προσευχής για όλους τους ανθρώπους».
